Đạo văn- “Một nét đẹp văn hóa”

Có thể nói, đạo văn từ lâu đã trở thành “truyền thống” của học sinh, sinh viên Việt Nam. Tuy nhiên, khi bước chân đến cánh cửa giáo dục Mỹ, học sinh, sinh viên có thể sẽ phải đối mặt với các mức án phạt rất nặng cho việc ăn cắp và đạo trích ý tưởng của người khác. Nhiều sinh viên đã và đang học tập trên mảnh đất này nói vui với nhau rằng “Mỹ là một đất nước ki bo, sống chẳng bao giờ chịu chia sẻ, chết cũng nhất quyết mang đi”. Ấy vậy mà, cái “ki bo” đấy lại trở thành một lá chắn bảo vệ vững chắc cho những con người đang hàng ngày hàng giờ cống hiến chất xám của mình để phục vụ cho nhân loại.

Ở Mỹ, ngay từ khi con còn nhỏ, các bậc phụ huynh đã giáo dục, dạy dỗ con rất kĩ lưỡng về việc không được sao chép, đánh cắp ý tưởng của người khác. Đạo văn là một việc làm thiếu đạo đức và cần bị lên án.

Đối với học sinh, sinh viên, nếu hành vi đạo văn bị phát hiện, ngay lập tức, sinh viên đó sẽ bị họp hội đồng kỉ luật thậm chí là đuổi học, và ghi rõ hành động đạo văn của người vi phạm vào học bạ nếu người đó vi phạm quá 2 lần. Điều này đồng nghĩa với việc, người vi phạm sẽ không có bất cứ cơ hội nào để nhập học vào bất kì một trường học nào nữa và sẽ phải chấm dứt sự nghiệp học hành tại đây.

Đối với doanh nghiệp, vi phạm bản quyền là một hành vi được xem là vô cùng nghiêm trọng. Không ai có quyền sử dụng tác phẩm của người khác mà lại không ghi rõ trích nguồn. Một số người vay mượn ý tưởng của người khác mà không được chủ nhân của những ý tưởng này cho phép sẽ bị coi là tội phạm hình sự, phải nộp phạt, thâm chí là có nguy cơ ngồi tù. Chưa kể đến, danh tiếng của công ty sẽ tụt dốc nặng nề khí vướng phải tội danh này và nguy cơ bị người tiêu dung tẩy chay gây thiệt haị về mặt kinh tế và hơn nữa là phá sản là rất cao.

Một minh chứng rõ ràng cho việc sự “ki bo” của người Mỹ là vô cùng đúng đắn. Đã từng có vụ việc một người tập hợp các bài hát của Elvis Presley thành một bộ mười đĩa nhạc, dự định tung ra bán vào dịp Giáng sinh. Hồi đó, danh ca Elvis Presley thấy sự việc này và khởi kiện. Ở Mỹ có quy định vi phạm về bản quyền sẽ phải bồi thường từ 750 USD đến 30.000 USD cho mỗi hành vi vi phạm, nếu hành vi đó có chủ định thì có thể bồi thường đến 150 ngàn USD. Trong vụ kiện trên, bên vi phạm phải bồi thường 2,5 triệu USD và quan trọng hơn là ngăn chặn được việc tung bộ đĩa này ra thị trường. Ngoài việc bồi thường thiệt hại, bên vi phạm còn phải trả chi phí luật sư, chi phí kiện tụng.

Hậu quả của việc đạo văn hay ăn cắp ý tưởng đôi khi không thể lường trước được và ai cũng có thể vi phạm lỗi này nếu sơ xuất và không để ý.Vì vậy, trước khi bắt đầu viết một bài báo hoặc  bắt tay thực hiện một dự án nào, các bạn nên tìm hiểu về đạo văn để biết cách phòng tránh nhất là những người đang học tập và làm việc tại các nước phát triển như Mỹ, Anh, Úc,….